مسدود شدن مجرای اشک به این معنی است که اشک شما نمیتواند به طور معمول از آن چشم خارج شود. این بیماری در نوزادان شایع است، اما در بزرگسالان نیز ممکن است ایجاد شود. درحالیکه مجرای اشکی مسدود شده اغلب برای نوزادان بیضرر است، در بزرگسالان گاهی اوقات میتواند نشانهای از یک مشکل جدی سلامتی باشد. انسداد مجاری اشک اغلب قابلدرمان و موقتی است، اما اگر این عارضه ادامه داشت، باید به پزشک مراجعه کنید.
چرا انسداد مجرای اشک رخ میدهد؟
انسداد مجاری اشک به دلایل زیادی رخ میدهد. علت اصلی مسدود شدن مجاری اشک در بزرگسالان عفونت چشمها، سیستم مجرای اشک یا مجاری بینی است. آسیب یا ضربه به چشم نیز میتواند منجر به مسدود شدن مجرای اشک شود. تروما میتواند بهاندازه واردشدن مقداری خاک یا سایر ذرات خارجی در چشم شما، یا بهاندازه ضربه به سر که به چشم یا حفره چشم آسیب میزند، جدی باشد. شکستگی بینی میتواند مجاری اشکی را نیز تحتتأثیر قرار دهد.
سایر علل انسداد مجرای اشکی
تومورها: یک تومور، حتی غیر سرطانی، میتواند باعث انسداد مجرای اشک شود، اگر در هرجایی در داخل یا نزدیک سیستم زهکشی مجرای اشکی باشد. پولیپ بینی نیز ممکن است مقصر باشد.اگر برای درمان سرطان تحت شیمیدرمانی هستید، یک عارضه جانبی احتمالی مسدود شدن مجرای اشکی است.
انسداد مادرزادی: یکپنجم نوزادان با مجاری اشکی بسته به دنیا میآیند. ممکن است به دلیل یک کانال توسعهنیافته یا غیرطبیعی یا مشکلات رشدی در ساختار صورت و جمجمه ایجاد شود.
باریک شدن مجاری اشکی ناشی از افزایش سن: در بزرگسالان ممکن است ورودی مجرای اشکی باریک شود که احتمال انسداد مجرای اشکی را افزایش میدهد.
کبودیها و آسیبهای صورت: هرگونه کبودی که بر مجاری اشکی و ساختار استخوانی اطراف آن تأثیر بگذارد میتواند منجر به انسداد مجرای اشک شود.
همانطور که میبینید، درحالیکه انسداد مجرای اشک علائم زیادی ایجاد میکند، میتواند نشاندهنده یک بیماری اولیه نیز باشد. همیشه برای مشکلات چشمی با چشمپزشک خود مشورت کنید تا بتواند بهموقع کمک کند.
درمان انسداد مجاری اشکی
بهترین درمان برای مسدود شدن مجرای اشکی بر اساس علت آن تعیین میشود. درمان بستگی به این دارد که چه چیزی باعث انسداد مجرای اشکی شده است. چشمپزشکان توصیه میکنند در ابتدا بدون مداخلات اساسی و با ملایمت هر چه بیشتر مجرای اشکی مسدود شده را درمان کنید. اگر این موفقیت موردنظر را به همراه نداشته باشد، معمولاً یک عمل ضروری است.
درمان غیر جراحی
در ابتدا پزشک سعی میکند مجرای اشکی مسدود شده را بدون جراحی (محافظهکارانه) درمان کند. او این کار را تاحدامکان بادقت انجام میدهد تا از آسیب بیشتر به چشم جلوگیری کند.
ماساژ کیسه اشک
در برخی موارد، ماساژ کیسه اشکی نیز به باز شدن مجرای اشکی کمک میکند. برای این کار ناحیه کیسه اشکی را با حرکات نوازشی از گوشه داخلی پلک به سمت بینی با نوک انگشتان ماساژ دهید.
در حالت ایدهآل، ده مورد از این حرکات ماساژ باید چهار بار در روز انجام شود. بهمحض آزاد شدن مجرای اشک بینی، پزشک معمولاً قطرههای بینی و چشم را تجویز میکند. آنها اثر ضد احتقان دارند و باعث کاهش ترشح ترشحات مخاطی در مجرای اشکی میشوند.
درمانهای خانگی
گفته میشود که داروهای خانگی مانند کمپرس گرم نیز به تسکین علائم انسداد مجرای اشک کمک میکند. بهتر است یکپارچه تمیز از نظر بهداشتی (گاز استریل) بردارید و برای مدت کوتاهی در آب گرم (نه خیلی داغ!) قرار دهید. برای استریل کردن آب، بهتر است از قبل آن را برای مدت کوتاهی بجوشانید. سپس پارچه را روی چشمان خود (یا فقط روی قسمت آسیبدیده) حدود بیست دقیقه قرار دهید.
درمان جراحی
بستهشدن مجاری اشکی در بزرگسالان معمولاً نشاندهنده تنگی یا مشکل دیگری است که خودبهخود از بین نمیرود. در صورت عدم پاسخ به درمان کمتر تهاجمی، استنت گذاری و لولهگذاری جراحی انجام میشود و لولهای برای باز نگهداشتن مجرای اشکی وارد میشود.
مثل همیشه، اگر علائم و نگرانیهایی دارید، باید با چشمپزشک خود صحبت کنید. چشمپزشک معاینات منظم چشم را انجام میدهد، مشکلات بین معاینات منظم را شناسایی میکند و به شما کمک میکند تا بهترین گزینههای درمانی را انتخاب کنید.
قطره چشم آنتیبیوتیک
در مورد عفونتهای حاد و علائم التهاب باکتریایی (مانند چرک در گوشه چشم)، پزشک اغلب قطرههای چشمی آنتیبیوتیک را تجویز میکند. آنها از تشکیل باکتریها و در نتیجه التهاب جلوگیری میکنند. فرد مبتلا قطره چشمی را چندین بار در روز به مدت چند روز به چشم میچکند. چشمپزشک به شما خواهد گفت که کدام دوز در مورد شما ضروری است.
شستشوی مجاری اشکی
اگر مجرای اشک بهخودیخود یا با ماساژ کیسه اشکی باز نشود، پزشک مجاری اشکی در حال تخلیه را با محلول نمکی شستشو میدهد. برای این کار از یک کانول مخصوص (سوزن توخالی نازک) استفاده میکند که آن را بااحتیاط وارد مجرای اشکی مسدود شده میکند.
شستشو باعث ایجاد فشار بیش از حد در مجرای اشکی بینی میشود که بستهشدن پوست را باز میکند. این شکل از درمان فقط چند دقیقه طول میکشد. پزشک ناحیه آسیبدیده را بهصورت موضعی بی حس میکند. بیهوشی عمومی فقط در موارد نادر ضروری است. چنین فلاشینگ فشار مثبت در 90 درصد موارد موفقیتآمیز است.
آیا استفاده از لنز شما را در معرض خطر انسداد مجاری اشکی قرار میدهد؟
استفاده از لنزهای تماسی لزوماً خطر انسداد مجرای اشکی را افزایش نمیدهد. اما استفاده از لنزهای کثیف میتواند باعث عفونت و در نتیجه انسداد یک یا هر دو مجرای اشک شود.
همیشه قبل از برداشتن یا گذاشتن لنزهای تماسی دستهای خود را بشویید. توصیههای پزشک را برای تمیز نگهداشتن لنزهای خود دنبال کنید. تمیز نگهداشتن کیس ذخیرهسازی نیز مهم است.
سلام، برای انسداد مجرای اشکی رفتم فارابی دکتر گفتند باید عمل کنی، راهی نداره که عمل نکنم؟ با دارو حل نمیشه؟