جراحی انسداد مجرای اشکی چگونه انجام می‌شود؟

مجرای اشکی از ساختارهایی تشکیل شده که مسئول تولید و پخش اشک در اطراف کره چشم و تخلیه اشک از چشم‌ها به سمت سوراخ‌های بینی است. هنگامی که مجرای اشک مسدود شود، اشک نمی‌تواند تخلیه شود و روی پلک بریزد. جمع شدن اشک می‌تواند باعث ایجاد عفونت چشمی شود. جراحی انسداد مجرای اشکی یا داکریوسیستورینوستومی (Dacryocystorhinostomy)، یکی از روش‌های مهم برای درمان انسداد مجرای اشک است که ما در این مقاله به آن خواهیم پرداخت. برای آشنایی با روش انجام این جراحی، اقدامات بعد از جراحی، خطرات، مزایا و دیگر نکات مهم جراحی داکریوسیستورینوستومی، تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.

علت انسداد مجاری اشکی 

انسداد مجرای اشکی می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق بی‌افتد. یکی از عوامل مهم در ایجاد انسداد مجرای اشکی، التهابات و تغییرات در ساختار مجرای اشکی است. این التهابات معمولاً منجر به تورم و آسیب در مجرای اشکی می‌شوند، که در نتیجه به انسداد منجر می‌شوند. عوامل دیگری مثل ترمیم نادرست پس از جراحی یا وجود توده‌های خارجی در مجرای اشکی نیز می‌توانند انسداد را ایجاد کنند. از طرف دیگر، تغییرات ساختاری مجرای اشکی می‌توانند به صورت اختلالات از تولید و جریان اشک منجر به انسداد شوند.

نتیجه انسداد مجرای اشکی شامل علائمی مانند خشکی چشم، تورم چشم، قرمزی چشم و افزایش ترشح اشکی می‌شود. اگر احساس می‌کنید که مجرای اشکی شما ممکن است مسدود شده باشد، لازم است که به یک متخصص چشم پزشک مراجعه کرده و تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.

علائم انسداد مجاری اشکی

انسداد مجرای اشکی ممکن است منجر به مجموعه‌ای از علائم و عوارض چشمی شود. برخی از علائم شایع این وضعیت عبارتند از:

• خشکی چشم: یکی از علائم اصلی انسداد مجرای اشکی افزایش خشکی چشم است، زیرا اشک‌ها نمی‌توانند به طور معمول به چشم منتقل شوند.
• تورم چشم: مجرای اشکی مسدود شده می‌تواند به تورم یا ورم چشم منجر شود.
• قرمزی چشم: ممکن است به دلیل التهاب اطراف مجرای اشکی، قرمزی چشم ایجاد شود.
• تغییر در دید: افراد ممکن است تغییرات در دید خود را تجربه کنند، به ویژه در صورتی که انسداد مجرای اشکی به طور طولانی ادامه داشته باشد.
• عفونت چشمی مکرر: انسداد مجرای اشکی می‌تواند منجر به عفونت‌های چشمی مکرر شود، زیرا چشم با عوامل خارجی به راحتی مقاومت نخواهد کرد.

اگر شما یا کسی که می‌شناسید از این علائم رنج می‌برید، بهتر است به یک چشم‌ پزشک متخصص مراجعه کنید. او می‌تواند تشخیص دقیقی ارائه دهد و یک برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.

درمان‌های انسداد مجرای اشکی

انسداد مجرای اشکی ممکن است به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد و درمان آن بستگی به علت اصلی این انسداد دارد. در ادامه، تعدادی از درمان‌های مختلف برای انسداد مجرای اشکی آورده شده است:

داروها

در برخی موارد، ممکن است انسداد مجرای اشکی ناشی از التهاب یا عفونت باشد. در این صورت، معمولاً می‌توان با تجویز داروهای ضد التهابی یا ضد عفونی (مانند آنتی‌بیوتیک‌ها) درمان این مشکل را کنترل کرد.

ماساژ

ماساژ ملایم در ناحیه پوستی اطراف چشم و مجرای اشکی می‌تواند به تسهیل تخلیه اشک و باز کردن مجرای اشکی کمک کند.

جراحی انسداد مجرای اشکی

اگر انسداد مجرای اشکی بسیار شدید باشد و به داروها و ماساژ پاسخ ندهد، ممکن است نیاز به عمل جراحی باشد. در این عمل جراحی (معمولاً به عنوان داکریوسیستورینوستومی یا DCR شناخته می‌شود)، متخصص چشم‌پزشکی مجرای اشکی را به معده منتقل می‌کند تا اشک به درستی تخلیه شود.

جراحی آندوسکوپی اندونازال مجرای اشک

روش سنتی شامل بازکردن انسداد مجاری اشکی توسط چشم‌ پزشک از طریق یک برش بین بینی و گوشه داخلی چشم بود. جراحی آندوسکوپی مجاری اشکی شامل یک رویکرد چندرشته‌ای است که توسط چشم‌پزشک و متخصص گوش و حلق و بینی انجام می‌شود. این جراحی یک تکنیک مدرن است که امکان تجسم و کانالیزاسیون مجاری اشکی را بدون دسترسی خارجی فراهم می‌کند.

بنابراین هیچ برشی ایجاد نمی‌شود، از مخاط بینی با آزادکردن کیسه اشکی، برداشتن موانعی که باعث انسداد شده‌اند و جریان طبیعی اشک را بازیابی می‌کند، به آن دسترسی پیدا می‌کند. این تکنیک به طور هم‌زمان امکان تصحیح آسیب‌شناسی رینوسینوسال (التهاب سینوس‌های بینی و پارانازال) را که اغلب با انسداد مسیر اشکی همراه است، می‌دهد.

جراحی انسداد مجاری اشکی (داکریوسیستورینوستومی خارجی)

داکریوسیستورینوستومی شامل ایجاد یک سوراخ در استخوان بینی است که به‌عنوان یک مسیر جایگزین برای تخلیه اشک عمل می‌کند. داکریوسیستورینوستومی خارجی با ایجاد برشی در پوست برای برداشتن استخوان اشکی و اتصال مخاط بینی بالای یک لوله سیلیکونی انجام می‌شود. هر دو درمان را می‌توان به‌صورت سرپایی و تحت‌تأثیر بی‌حسی موضعی انجام داد.

معمولاً پس از داکریوسیستورینوستومی، بیمار با پروتزی به خانه می‌رود که به باز نگه‌داشتن کانال زهکشی جدید کمک می‌کند و امکان نفوذپذیری صحیح اشک را فراهم می‌کند. عمل جراحی به‌صورت انتخابی و تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود (بی‌حسی موضعی نیز امکان‌پذیر است) و شامل یک زخم پوستی کوچک (حدود 15 میلی‌متر) است که بین گوشه داخلی لبه پلک و بال بینی بخیه می‌شود. در موارد منتخب این امکان وجود دارد که جراحی به‌صورت ترانس ملتحمه و بدون برش پوست انجام شود.

میزان موفقیت جراحی انسداد مجرای اشکی تقریباً 75 درصد است.بنابراین، رفع انسدادی که مانع از پارگی می‌شود را نمی‌توان در 100 درصد موارد تضمین کرد.

مراقبت بعد از عمل ساده و بدون عارضه

دوره بعد از عمل جراحی انسداد مجرای اشکی بسیار ساده است. در بیشتر موارد، چشم‌پزشک داروهای ضدالتهابی، آنتی‌بیوتیک پیشگیرانه و ضد احتقان بینی را برای بیمار تجویز می‌کند .درمان و پروتز درناژ باید تا زمانی که پزشک لازم می‌داند طبق ارزیابی‌های بعد از جراحی حفظ شود.

خطرات جراحی انسداد مجرای اشکی

همه روش‌های درمانی، ممکن است که عوارض و خطراتی را به همراه داشته باشند. خطرات معمولا بسته به سن، شرایط سلامتی، نوع جراحی و دلایل انجام DCR، متفاوت باشد. با جراح در مورد تمام نگرانی‌های خود صحبت کنید. برخی از خطرات احتمالی این روش عبارتند از:

• ایجاد بافت غیر طبیعی در بینی ناشی از برش
• جابجایی استنت قرار داده شده در مجرای اشکی
• خونریزی بیش از حد از جای برش
• عفونت
• باقی ماندن جای اسکار