- پنجشنبه, 12 اسفند
- 0 دیدگاه
خشکی چشم با علائمی مانند خارش، سوزش، قرمزی، تاری دید، حساسیت به نور خود را نشان میدهد و می‌تواند کیفیت زندگی و سلامت چشم را مختل کند. خشکی چشم، معمولاً ناشی از کاهش تولید اشک یا افزایش تبخیر اشک است. همچنین می‌تواند به دلایل مختلفی مانند تغییرات هورمونی، بیماری‌های خود ایمنی و غدد ملتهب پلک ایجاد شود. در صورت عدم درمان، عفونت چشم، زخم قرنیه و حتی خشکی چشم که باعث کاهش بینایی می‌شود، نباید به عنوان یک بیماری ساده تلقی شود. در این بخش همراه ما باشید تا با تمامی اطلاعاتی که لازم دارید درمورد خشکی چشم بدانید، توضیح دهیم.
خشکی چشم چیست؟
بیماری خشکی چشم یک بیماری شایع است و زمانی رخ میدهد که آبرسانی کافی از طریق اشک به چشم انجام نمی‌شود. کمبود اشک می‌تواند منجر به التهاب و آسیب به سطح چشم شود. خشکی چشم علاوه بر اینکه سندرم چشم خشک نامیده می‌شود، با عبارات پزشکی زیر نیز عنوان می‌شود:
کراتیت سیکا: به طور کلی برای توصیف خشکی و التهاب قرنیه استفاده می‌شود.
کراتوکونژونکتیویت سیکا: برای توصیف خشکی چشم استفاده می‌شود که هم قرنیه و هم ملتحمه را تحت تأثیر قرار میدهد.
سندرم اشک ناکارآمد: برای تأکید بر این نکته استفاده می‌شود که اگر کیفیت پایین باشد، باعث خشکی چشم می‌شود.
علت خشکی چشم چیست؟
اشک چشم از ۳ لایه اصلی تشکیل شده‌است که هر لایه وظیفه خاص خود را انجام میدهد. این‌ها لایه مخاطی، آبکی میانی و چربی سطحی (لیپیدی) هستند. مشکلات در هر یک از این لایه‌ها می‌تواند منجر به شکایت خشکی چشم شود.
لایه مخاطی: لایه مخاطی که درونی‌ترین لایه است، سطح چشم را می‌پوشاند. اگر لایه مخاطی کافی برای پوشاندن سطح چشم وجود نداشته باشد، مشکلاتی در سطح قرنیه به وجود می‌آیند.
لایه آبکی میانی: این لایه که توسط غدد اشکی تولید می‌شود و حاوی مقداری نمک است، چشم را تمیز کرده و اجسام خارجی و محرک را از چشم خارج می‌کند. در تولید ناکافی این لایه، لایه روغن و مخاط با یکدیگر تماس پیدا کرده و باعث پارگی رشته‌ای می‌شوند.
لایه چربی سطحی (لیپیدی): این لایه که بیرونی‌ترین لایه را تشکیل میدهد، توسط غدد می‌بومین در حاشیه پلک ترشح می‌شود. این لایه حاوی لیپید از تبخیر ناگهانی لایه آبی در وسط جلوگیری می‌کند. در غیاب این لایه لایه آبی به سرعت تبخیر شده و علائم خشکی چشم را ایجاد می‌کند. اختلال عملکرد می‌بومین با علائم مکرر خشکی چشم؛ می‌توان آن را با روزاسه، بلفاریت و سایر بیماری‌های پوستی یافت.
سایر علل خشکی چشم عبارت‌اند از:
- استفاده زیاد از رایانه و گوشی
- استفاده زیاد از لنز
- افزایش سن به ویژه پس از 50 سالگی
- یائسگی
- محیط داخلی ساختمان
- آب و هوای خشک
- سفر هوایی مکرر
- سیگار کشیدن
- برخی بیماری‌ها مانند دیابت، تیروئید، لوپوس، آرتریت روماتوئید و سندرم شوگرن
- برخی داروها
- بسته شدن ناقص پلک‌ها
- پلک زدن زیاد خواب
- آسیب عصبی ناشی از تروما یا بلفاروپلاستی
- لیزیک و سایر جراحی‌های انکساری قرنیه گاهی اوقات می‌توانند باعث این اختلال چشمی شوند.
- استفاده از ماسک
- آلرژی
همچنین بخوانید: علت خشکی چشم در شب : علائم و درمان آن
علائم خشکی چشم چیست؟
علائم خشکی چشم عبارت‌اند از:
- احساس سوزش
- خارش چشم
- احساس درد
- چشمان سنگین
- خستگی چشم‌ها
- چشم درد
- احساس خشکی
- چشمان قرمز
- فتوفوبیا (حساسیت به نور)
- تاری دید
- احساس اینکه چیزی در چشم است
- مخاط داخل یا اطراف چشم
- ناراحتی هنگام استفاده از لنزهای تماسی
بیماری خشک چشم چگونه تشخیص داده می‌شود؟
معاینه دقیق بیمار توسط چشم پزشک متخصص در تشخیص بیماری بسیار مهم است. روش‌های مورد استفاده در تشخیص خشکی چشم عبارت‌اند از:
اندازه‌گیری میزان پارگی: با آزمون شیرمر اندازه‌گیری می‌شود. کاغذ‌های صافی مخصوص علامت‌گذاری شده را روی لبه پلک پایین قرار می‌دهند و به مدت ۵ دقیقه صبر می‌کنند. میزان اشک خیس شده روی کاغذ در پایان دوره نشان دهنده میزان پارگی است.
تعیین کیفیت پارگی: با این روش کیفیت و زمان تبخیر اشک اندازه‌گیری می‌شود. علاوه بر این، سلامت سطح قرنیه و ملتحمه با رنگ‌های مخصوصی ارزیابی می‌شود.
اندازه‌گیری تراکم اشک (اسمولاریته): روشی مهم و جدید در تشخیص خشکی چشم است که با کمک آن تراکم اشکی به صورت دقیق اندازه گیری می‌شود.
خشکی چشم چگونه درمان می‌شود؟
درمان خشکی چشم بسته به عواملی که باعث خشکی چشم می‌شوند ممکن است متفاوت باشد. چشم پزشک شکایات خشکی چشم شما را ارزیابی می‌کند و مناسب‌ترین روش‌های درمانی را برای شما توصیه می‌کند. درمان خشکی چشم می‌تواند یکی یا ترکیبی از موارد زیر باشد:
استفاده از قطره‌های اشک مصنوعی
- استفاده از پماد چشمی
- درمان مشکلات پلک
- دارودرمانی
- لنز طبی مخصوص
- استفاده از عینک آفتابی
چند نکته مهم برای کاهش علائم خشکی چشم
برای کاهش یا از بین بردن علائم خشکی چشم، به طور منظم به چشم پزشک مراجعه کنید و توصیه‌های زیر را دنبال کنید:
- حداقل ۲ لیتر آب در روز بنوشید.
- غذا‌های حاوی امگا ۳ را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- خواب کافی داشته باشید.
- از تهویه مطبوع و محیط‌های خشک خودداری کنید، محیط خود را مرطوب کنید.
- هنگام دوچرخه سواری، اسکی یا شنا از عینک ایمنی استفاده کنید.
- سیگار نکشید و از محیط‌های پر دود دوری کنید.
- از مرطوب‌کننده‌ها استفاده کنید.
- لنزهای تماسی را مرطوب نگه دارید.
- در نور روز کار کنید اما از تابش مستقیم نور خورشید خودداری کنید.
- از انعکاس روی صفحه خودداری کنید و فاصله ۵۰ تا ۷۰ سانتی‌متری از صفحه را حفظ کنید.
- بیشتر پلک بزنید و بگیرید چرت‌های کوتاه و منظم به استراحت می‌پردازند.
بیشتر بدانید: راهکارهای کاهش پف چشم راهنمای کامل 1402
