گودی چشم و سیاهی زیر چشم ناشی از از بين رفتن چربی زيرپوستی و نازکشدن پوست میباشد كه باعث میشود خونی كه در عضلات دور چشم جريان دارد خود را به صورت سياهی دور چشم نشان دهد. گودی چشم موجب میشود چهره فرد معمولاً خسته تر و پيرتر از حالت واقعی آن به نظر میرسد. اين تيرگی در بین افرادی که پوست روشنی دارند بیشتر مشخص است. حساسیتهای فصلی، کاهش کلاژن به دليل افزايش سن، مشکلات عروقی، عدم تعادل هورمونی و رژیم غذایی باعث نازكی بيش از حد پوست و قابل رؤيت شدن تجمع خون میشوند. گودی زیر چشم یکی از مشکلات زیبایی شایع در بین زنان و مردان است. این گودی بیشتر زمینه ژنتیکی و ارثی دارد. عوامل ژنتیکی را در معرض ابتلا به این مشکل قرار میدهد، مخصوصا اگر پوست نازک و روشنی داشته باشید.
پوست لطیف زیر چشم گاهی اوقات تیره، فرورفته و توخالی به نظر میرسد. در حالی که گود افتادگی چشمها معمولاً فقط در نتیجه افزایش سن، کمآبی یا کمخوابی است، اما میتواند نشانهای از یک بیماری باشد.
ژنتیک ، همانند افزایش سن تاثیر زیادی در ایجاد گودی نقش دارد. با افزایش سن، حجم بافت نرم و چربی دور چشم تحليل میرود که موجب میشود گودی زیر چشم ایجاد شود.
علت گودی هر چه که باشد ظاهر ناخوشایندی را برای فرد به همراه میآورد، این عارضه در مردان نیز ممکن است بروز کند. بعد از مشخص کردن علت و عوامل گودی دور چشم مانند آلرژي و آتوپی، جداشدگی قديمی و اصلاح نشده پرده شبکیه كه منجر به كوچک شدن چشم شده باشد، ناشی از عینکهای حجيم و سنگين، مراحل نهايی بیماری آب سیاه، مشکلات تیروئید چشمی وغیره باید نسبت به درمان و رفع آن اقدام کرد.
امروزه با استفاده از روشهای جدید میتوان گودی را برطرف کرد. شاید تصور کنید که گودی زیر چشم مسئله مهمی نباشد اما در صورت عدم درمان این حالت دائمی خواهد شد. پزشک متخصص و با تجربه میتواند از پیشرفتهترین روشهای درمانی برای رفع گودی و سیاهی چشم استفاده کند.
علائم فرورفتگی چشم چیست؟
احتمالاً اولین بار وقتی در آینه نگاه میکنید متوجه گود افتادگی چشمان خود شدهاید. در حالی که ظاهر دقیق ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، چشمهای گود افتده اغلب به روشهای زیر توصیف میشوند:
- گودی زیر چشم
- سایه تیره روی پلک پایین
- حلقههای تیره زیر چشم
- پوست نازک زیر چشم
- یک نگاه خسته در صورت
چشمهای فرورفته با نامهای دیگری از جمله «تخلخل اشک» یا «حفره زیر چشم» نیز خوانده میشوند. از آنجایی که سیاهی دور چشم معمولاً نتیجه افزایش سن است، بیشتر افراد در اواخر دهه 30 و اوایل دهه 40 زندگی خود متوجه سیاهی و گودی چشم میشوند.
علل گودی زیر چشم
گودی چشم میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد و نیاز به ارزیابی توسط یک چشمپزشک دارد. برخی از علل شایع گودی چشم عبارتند از:
1- آسیب های چشمی
ضربه یا آسیب در منطقه چشم میتواند به دلیل ترشح مایعات و خون در بافتهای اطراف، باعث تورم و تغییر در ظاهر گودی زیر چشم شود.
2-مشکلات تیروئید
اختلالات در عملکرد غده تیروئید میتوانند تأثیری در ظاهر گودی زیر چشم داشته باشند. به عنوان مثال، در بیماری هاشیموتو، غده تیروئید تحت حمله قرار میگیرد و بافتهای اطراف چشم را تحریک میکند که میتواند به تورم و تغییر در ظاهر گودی زیر چشم منجر شود.
3- کمخوابی و عادات بد خواب
کمبود خواب یا عادات بد خوابی میتوانند عاملی برای تیرگی و گودی زیر چشم باشند. این موضوع به دلیل کاهش جریان خون و ترشح مایعات به منطقه چشم است که باعث ظاهر گودی زیر چشم میشود.
4- اختلالات کلیوی
اختلالات در عملکرد کلیهها میتوانند منجر به احتباس مایعات در بدن شوند، که این موارد تورم و تیرگی زیر چشم را ایجاد میکنند. برای مثال، در بیماری نارسایی کلیوی، کلیهها قادر به صرف کردن آب و نمک به طور کافی نیستند و این باعث احتباس آب در بدن شده و باعث گودی چشم میشوند.
5-خستگی مزمن
خستگی مزمن میتواند به دلیل استرس مداوم، فعالیت بیش از حد، عدم استراحت کافی و سبک زندگی نامناسب رخ دهد. این موضوع میتواند باعث تیرگی و تورم زیر چشم شود و ظاهر گودی زیر چشم را بهبود ندهد. همچنین خستگی بیش از حد باعث کاهش جریان خون به نواحی چشم میشود که نتیجه آن تیرگی زیر چشم خواهد بود .
6- آلرژی و آتوپی
آلرژی یک واکنش سیستم ایمنی بدن به مواد خارجی است که عموماً بیضرر هستند، مانند گرده گل، غبار، مواد شیمیایی و غیره. آتوپی نیز یک بیماری مزمن التهابی پوست است که معمولاً با خشکی، خارش و التهاب پوست همراه است. در صورتی که آلرژی یا آتوپی در نزدیکی منطقه چشم رخ دهد، میتواند باعث تیرگی و گودی زیر چشم شود. علت این اثرات میتواند به دلیل واکنش التهابی و عروقی در اطراف چشم باشد.
7- کمبود آب بدن
کمبود آب بدن میتواند باعث خشکی پوست شود. در صورتی که پوست زیر چشم خشک شود، ممکن است تیرگی و گودی زیر چشم نیز ظاهر شود. آب موجود در بدن برای حفظ رطوبت و انعطافپذیری پوست ضروری است.
8- کمبود ویتامین
کمبود ویتامینهای مختلف مانند ویتامین C و ویتامین K میتواند به گودی زیر چشم منجر شود. ویتامین C نقش مهمی در تولید کلاژن دارد که پوست را شفاف و جوان نگه میدارد. ویتامین K نیز میتواند به روشن شدن ناحیه زیر چشم کمک کند و در کاهش تیرگی مؤثر باشد.
9- افزایش سن
با کهولت سن، پوست و بافتهای زیر چشمی انعطافپذیری و شفافیت خود را از دست میدهند. از دست رفتن کلاژن و الاستین که باعث انعطافپذیری و پیوستگی پوست است، میتواند منجر به گودی زیر چشم شود. علاوه بر این، در سنین بالاتر، لایه چربی زیر چشم نیز کاهش مییابد که که می تواند از علل این عارضه باشد.
10- کاهش وزن
کاهش وزن سریع و ناگهانی ممکن است باعث کاهش حجم چربیهای زیر چشم و تیرگی زیر چشم شود. این امر معمولاً در رژیمهای کاهش وزن شدید و ناهنجار رخ میدهد.
11- ژنتیک
به عنوان مثال، ژنتیک میتواند باعث شود که فرد برای تولید کلاژن و الاستین کمتر از سایر افراد توانایی داشته باشد، که این ممکن است تیرگی و گودی زیر چشم را تحت تأثیر قرار دهد.
12- استعمال دخانیات
سیگار کشیدن میتواند باعث بروز مشکلات پوستی شود، از جمله کاهش جریان خون و اکسیژن به بافتهای زیر چشم. این میتواند باعث افزایش تیرگی و تورم زیر چشم شود.
13- عفونت سینوسی
عفونت های سینوسی میتواند باعث تورم و التهاب در نزدیکی منطقه چشم شود و در نتیجه، تیرگی و گودی زیر چشم را ایجاد کند. این عفونت ممکن است باعث انسداد مجرای لنفاوی شود که به جمع شدن مایعات زیر چشم و ایجاد تیرگی منجر میشود.
14- نور خورشید و اشعههای ماوراء بنفش
برخورد طولانی مدت نور خورشید و اشعه ماوراء بنفش (بدون استفاده از محافظتکننده) به نواحی چشمی، میتواند باعث تخریب کلاژن و الاستین پوست شود و تیرگی و ترمیم ناپذیری زیر چشم را ایجاد کند.
اگر گودی چشم دارید باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر با گذشت زمان و با وجود تلاش برای خواب بهتر و نوشیدن آب کافی، گود افتادگی چشمها بدتر میشود، یا اگر با علائم دیگری همراه باشد، ممکن است بخواهید به پزشک خود مراجعه کنید.
در قرار ملاقات فرد، پزشک سابقه پزشکی وی را بررسی میکند و صورت فرد را به صورت چشمی معاینه میکند. آنها میخواهند در مورد داروهایی که مصرف میکنید و مدت زمانی که چشمها گود رفته مشکل ساز بوده است، بدانند. در مورد علائم دیگری که ممکن است تجربه کنید، مانند احتقان بینی، خارش چشم، یا خستگی، یا اگر اخیراً وزن کم کردهاید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.
بر اساس علائم، پزشک ممکن است آزمایشهای آزمایشگاهی را برای تعیین علت فرورفتگی چشمان تجویز کند.
آیا فرورفتگی چشم میتواند شرایط دیگری ایجاد کند؟
گود رفتن چشم در اثر افزایش سن یا ژنتیک خطرناک نیست و نباید مشکل دیگری ایجاد کند. با این حال، تغییرات منفی در ظاهر یک فرد میتواند باعث واکنشهای عاطفی در وی شود. عزت نفس ضعیف و کاهش اعتماد به نفس در نهایت میتواند منجر به افسردگی یا اضطراب شود.
گودی چشم چگونه درمان میشود؟
گودی چشم در اثر آلرژی یا عفونت سینوسی را میتوان با دارو درمان کرد. آنتیهیستامینها و قطرههای چشمی بدون نسخه میتوانند به کاهش علائم آلرژی کمک کنند، در حالی که گاهی اوقات برای درمان عفونت سینوسی به آنتیبیوتیکهای تجویزی نیاز است.
کاندیدای مناسب برای رفع گودی چشم
این عمل می تواند بر روی خانم ها و آقایان در هر سنی که دارای سلامت عمومی انجام شود. فرد نباید چربی زیادی در زیر چشم هایش انباشته شده باشد. شما برای درمان رفع گودی باید يک جلسه مشاوره اوليه، نيازها و انتظارات شما را به طور کامل بررسي کند و مشخص کند که آيا عمل درمان گودي زير چشم ميتواند راهکار مناسبي براي دستيابي به اهداف مورد انتظار شما باشد يا خير.
تغییرات سبک زندگی و درمانهای خانگی
برای کمک به کاهش گودی چشم، موارد زیر را امتحان کنید:
برنامه خواب ثابتی داشته باشید و به اندازه کافی بخوابید تا صبح روز بعد سرحال باشید.
از یک مرطوبکننده با کیفیت با ضدآفتاب سرمایهگذاری کنید.
چای کیسهای گرم و مرطوب را مستقیماً زیر چشم قرار دهید. چای سرشار از آنتیاکسیدانها و فلاونوئیدها است و گردش خون را تقویت میکند.
دو برش از خیار سرد شده را بردارید و به مدت 10 تا 20 دقیقه روی چشمان خود قرار دهید که باعث افزایش رطوبت در ناحیه دور چشم میشود.
از کمپرس سرد استفاده کنید.
هنگامی که بیرون میروید از ضدآفتاب استفاده کنید، از جمله کرم ضد آفتاب، عینک آفتابی و کلاه.
به مقدار کافی آب بنوشید.
از مصرف بیش از حد کافئین خودداری کنید.
سبزیجات سبز تیره و برگدار بخورید.
سیگار کشیدن را ترک کن.
هنگام آرایش کردن مراقب باشید. قبل از آرایش، از یک مرطوبکننده برای آبرسانی به پوست و اطمینان از چسبندگی آرایش خود استفاده کنید. سپس از یک کانسیلر با پایه زرد استفاده کنید که سایه روشنتری نسبت به پوست فرد دارد تا به روشن شدن ناحیه کمک کند.
اقدامات پزشکی
برای افرادی که به دلیل افزایش سن دچار گودی چشم میشوند، هم درمانهای جراحی عمده و هم جزئی وجود دارد. البته، هیچ جراحی بدون خطر نیست، بنابراین اگر قصد جراحی دارید، حواستان باشد و آگاه باشید.
پزشک روش درمانی مناسب را برای شما تعیین خواهد کرد، برنامه درمانی بر اساس شرایط و سلایق خاص هر بیمار تنظیم می کند. از جمله از روش های درمانی را در زیر نام میبریم:
تزريق ژل
با کمک تزریق ژل در این ناحیه میتوان گودی چشم را كاهش و به ضخيمتر شدن لايه حاوی کلاژن در پوست کمک کند و این کار توسط متخصص انجام میشود. ژلهای تزریقی ترکیبات غنی شده از از پروتئينهای خاص و يا مادهای به نام اسيد هيالورونيک هستند و باعث افزایش ميزان توليد کلاژن در پوست میشود. اسيد هيالورونيک و کلاژن به طور طبیعی در ساختار پوست تمام بدن ما وجود دارند. بیشتر کرمهای دور چشم مرطوب کنندهاند. انواعی از آن که دارای ترکیبات AHA و امثال ان بوده میتواند تا حدی در برطرف کردن گودی مؤثر باشد.
گاهی ممکن است گودی به علت کاهش وزن ناگهانی و سریع ایجاد شود. گاهی هم ممکن است ساختار صورت فرد به گونهای است که پای چشم گود افتاده دارد که در این موارد استفاده از روشهای تزریق فیلر و ژل در محل میتواند این گودی را تا حدی برطرف نماید.
تزریق ژل به آرامی با یک سوزن بسیار ریز در پوست زیر چشمها تزریق میشود. این کار موجب برطرف کردن سیاهی دور چشم و لطافت پوست خواهد شد.
تزريق چربی
تزریق چربی نیز جز روشهای درمانی به حساب میآید که بر اثر کاهش ميزان چربی در زير چشمها به خاطر انجام عمل زيبايی، پيری يا کاهش مقدار زيادی از وزن بدن به وجود آمده است. از طریق تزریق چربی به زیر چشم تاثیر چشمگیری بر چهره فرد خواهد گذاشت. بعلت اینکه چربی تزریق شده از بدن خود فرد گرفته میشود، واکنش آلرژیک به چربی تزریق شده بسیار نادر و در حد صفر میباشد.
جراحی رفع گودی کاسه چشم
یکی از روشهای رفع گودی زیر چشم جراحی است. اغلب روشهای جراحی مخصوص رفع گودی چشم شامل تزریق چربی، يا تزريق فيلر، قرار دادن پروتز اربيت جهت بالا آمدن و جلو آمدن چشم و پركردن گودی، و بلفاروپلاستی با پخش مجدد چربیهای باقيمانده است. روشهای جراحی مخصوص برطرف سازی گودی دور چشم بسیار دقیق هستند و تحت بیحسی موضعی با آرامبخشی خفيف صورت میگیرند. بيمار بيهوش نميشود. پس از جراحی پلکهای فرد برای مدت یک هفته یا بیشتر متورم میشوند.
در جراحی بلفاروپلاستی پلک پايين در چشمهای گود، با تكنيكهای جديد، علاوه بر اينكه تكنيک جراحی به جای برش پوستی از پشت پلک انجام میشود، با توزيع مجدد بافت چربی باقيمانده پركردن گودیهای اطراف چشم انجام میشود و پستی بلندیهای اطراف چشم اصلاح میشود و حالت جوانی و شادابی به چهره فرد برمیگردد.
مزایای درمان سیاهی و گودی چشم
- این درمان موجب شادابی در چهره فرد خواهد شد. زیرا همانطور که گفته شد گودی زیر چشم موجب میشود که چهره فرد خستهتر و پیر بنظر برسد.
- بهبود در سیاهی دور چشم
- کاهش پف در زیر چشمها
- نتیجه ماندگار و دائمی یا طولانی مدت
- بهره گرفتن از روشهای درمانی متناسب با شرايط هر فرد