بلفاریت التهاب غدد چربی در پلک است. این شایعترین علت خشکی چشم است. بلفاریت یا التهاب پلک یا همان قی کردن بیش از حد چشم یکی از بیماریهای شایع چشمی است که ممکن است بسیاری از مردم آن را تجربه کرده باشند. بلفاریت عبارت است از التهاب لبه پلکهای چشم. امکان دارد التهاب در خود پلکها، مژهها، غدد میبومین (غددی که ترشحات آنها پلک را میپوشاند و حرکت آن را تسهیل میکند) و ملتحمه چشم (روی سفیدی چشم) نیز گسترش یابد. بلفاريت ممکن است به علت ترکيبي از فاکتورهای مختلفی باشد. در موارد کمتری بلفاریت یا التهاب پلک میتواند ناشی از آلرژی و يا آلودگی مژهها با شپش باشد.
بلفاريت دارای دو شکل قدامی و خلفی است که هر کدام به دو دسته عفونی و غيرعفونی تقسيم میشود. بلفاریت میتواند در اثر عفونتهای باکتریایی نیز ایجاد شود ولی مسری نیست. افراد مبتلا به بیماریهای پوستی مانند روزاسه، سبوره، دارندگان پوست چرب، شوره سر و یا مبتلایان به خشکی چشم بیشتر مستعد ابتلا به بلفاریت هستند.
علائم و نشانههای بلفاریت یا التهاب پلک
این وضعیت باعث قرمزی، خارش و کمی متورم شدن پلکها میشود. ممکن است پایه مژههای پوسته پوسته به نظر برسد. علائم و نشانههای بلفاريت به شرح زیر است:
- پوسته پوسته شدن پوست اطراف چشمها
- قي کردن لبه پلکها موقع بيدار شدن از خواب
- احساس می کنید چیزی در چشم شماست
- رويش مژهها در جهات غيرطبيعی
- ريختن مژهها يا سفيد شدن آنها
- قرمزي چشم و اشکريزش
- احساس شن ريزه و سوزش در چشم
- قرمزي و تورم لبه پلکها
- خیس شدن چشمها
- خارش پلکها
- حساسيت به نور
- اشک کف آلود
- تاری دید
پلکها ممکن است چرب و پوسته پوسته باشند و شوره به مژهها چسبيده باشد. اين مواد باعث به هم چسبيدن مژهها در موقع خواب مي شود. اگر صبح ها هنگام بيدار شدن از خواب مژه هايتان به بهم مي چسبد، نگران نشويد. گاهی اوقات نيز صبحها ترشحات خشک شده اشک در گوشه چشم مشاهده میشود.
علل بلفاریت
باکتریهای اضافی، یک غده چربی مسدود شده روی پلک، مشکلات هورمونی، آلرژی، عفونت با ویروس، بیماریهای پوستی مانند درماتیت سبورئیک، روزاسه و اگزما، حشرات ریز به نام کنه از عواملی هستند که منجر به بلفاریت یا التهاب پلک میشود.
پیشگیری از التهاب پلک ها
چند تغییر در شیوه زندگی ممکن است به جلوگیری از بلفاریت کمک کند.
- پلکهای خود را تمیز نگه دارید.
- قبل از خواب تمام آرایش چشم را پاک کنید.
- از خط چشم در لبههای پشت پلکهای خود، پشت مژهها استفاده نکنید.
- اگر در مراحل اولیه درمان بلفاریت هستید، با استفاده نکردن از آرایش از تحریک بیشتر جلوگیری کنید. هنگامی که دوباره شروع به استفاده از آن کردید، محصولاتی را که در داخل یا نزدیک پلک خود استفاده میکنید جایگزین کنید. ممکن است آلوده باشند.
- دستان خود را مرتب بشویید و با حوله تمیز خشک کنید.
- از بودن در محیطهایی که دارای گرد و غبار یا سایر مواد تحریکزا هستند خودداری کنید.
- از مواد آرایشی که خاصیت آلرژیزایی کمی دارند استفاده کنید.
- شوره سر را با شامپوهای حاوی دارو کنترل کنید.
- در هنگام استفاده از لنز های تماسی حتما بهداشت را رعایت کنید.
تشخیص بلفاریت
پزشک در مورد علائم فرد سوال خواهد کرد. آنها همچنین ممکن است:
به پلکها، مژهها و بافت پوست خود با دقت نگاه کنید.
از یک دستگاه ذره بین برای دیدن لبه های پلک و منافذ غدد در آنجا استفاده کنید.
بررسی کنید که چشمان شما به اندازه کافی اشک می ریزد
برای بررسی وجود باکتری از پلک خود نمونه ای از مواد بردارید
درمان بلفاریت
هیچ درمانی برای بلفاریت وجود ندارد. اما ممکن است بتوانید با مراقبت از پلک های خود آن را مدیریت و درمان کنید. درمان این بیماری به علت آنکه معمولا عود میکنند مشکل و طولانی مدتتر است . خط اول درمان بلفاریت یا التهاب پلک، حفظ بهداشت پلک است. تمیز نگهداشتن پلکها نیز باید به واسطه شستشوی دائمی و مرتب مژهها با شامپو بچه يا شامپوهای چشمي باشد تا لبههای پلک تمیز شود و شورهها و پوستهریزیها تمیز شوند. شامپو زدن به چشم در این افراد باید مدام انجام شود نه برای چند روز، چرا که این افراد زمینه این بیماری را دارند و در صورت رعایت نکردن این اقدامات ممکن است بلفاریت عود کند.
کمپرس گرم سبب شل شدن پوستههای روی چشم می شود و به این ترتیب هنگام تمیز کردن پلک این پوستهها راحتتر جدا میشوند. کمپرس گرم همچنین سبب گرم شدن و شل شدن پلاکهایی میشود که غدد چربی پلک را مسدود میکنند. انسداد این غدد سبب ایجاد التهاب میشود. ابتدا دستهایتان را بشویید و حوله گرم را روی چشمان بسته خود قرار دهید و ماساژ دهيد. در ابتدای دوره درمان، چشم پزشک ممکن است این کار را 4 بار در روز هر بار به مدت 5 دقیقه تجویز کند. پس از آن کمپرس گرم ممکن است یک بار در روز و به مدت چند دقیقه کافی باشد.
برای جلوگیری از تجمع چربی و عفونت نیاز دارید تا پلکهای خود را مالش دهید تا روند درمان بلفاریت سریعتر شود. بعضی از بيماران هم در استفاده از لنز مشكل پيدا خواهند كرد و تا پایان درمان بايد از روشهای ديگری برای اصلاح عيب انكساری خود استفاده كنند.
در موارد شديد، ممکن است قطههای آنتیبيوتيک يا استيروئيد (کورتون) تجويز شود. اگر التهاب پلک ناشی از يک عامل زمينهای نظير شوره يا آکنه روزاسه باشد، درمان بيماری زمينهای میتواند باعث بهبود علائم بلفاريت شود. به ندرت بلفاريت بکلي ناپديد میشود. حتی با درمان موفق عود شايع است. با بهداشت و تميزی دقيق پلک میتوان بيماری را تحت کنترل در آورد.
اشک مصنوعی
آنتیبیوتیکها، یا به صورت پماد، قطره یا اسپری برای چشمان یا به عنوان قرصهایی که میبلعید.
داروهای ضد ویروسی
پلاگینهایی که مجاری اشک را مسدود میکنند تا اشک بیشتری در چشمان فرد باقی بماند. سایر داروها، مانند گلوکوکورتیکوئیدها یا سیکلوسپورین. محققان هنوز در حال مطالعه سایر روشهای درمانی هستند که شامل نور پالسی یا گرما است.
عوارض بلفاریت
التهاب بلفاریت میتواند منجر به عوارضی مانند:
- ریزش مژه
- اشک زیاد
- خشکی چشم، احتمالاً احتمال عفونت قرنیه را افزایش میدهد
- گرفتگی غدد که ممکن است عفونی شوند (گل مژه) یا یک توده (شالازیون) تشکیل دهند.
- جای زخم روی پلکها
- التهاب قرنیه
همچنین بخوانید: علت التهاب چشم؛ هرآنچه باید بدانید.