اکتروپیون چشم چیست و چه باید کرد؟

منظور از اصطلاح اکتروپیون چشم تغییر موقعیت پلک پایین است که با چرخش آن به سمت خارج مشخص می‌شود؛ بنابراین به نظر می‌رسد که پلک از کره چشم دور می‌شود.این وضعیت پاتولوژیک توسط عوامل متعددی ایجاد می‌شود و می‌تواند یک قسمت یا کل قسمت مرکزی پلک تحتانی را تحت‌تأثیر قرار دهد .ازآنجایی‌که در صورت وجود این ناهنجاری عملکرد محافظتی پلک از سطح چشم از بین می‌رود، چشم بیشتر در معرض هوا قرار می‌گیرد و باعث بروز علائمی مانند:

• قرمزی چشم
• سوزش
• ناراحتی در ناحیه چشم و لبه پلک
• افزایش ترشح چشم
• اشک‌ریزش (اغلب رفلکس و به دلیل تحریک)

چرخش لبه پلک اغلب نقاط اشکی (منافذ بیضی شکلی که مجرای اشک از آن منشأ می‌گیرند) را نیز درگیر می‌کند و باعث قرارگرفتن بیش از حد در خارج می‌شود. این قرارگرفتن در معرض محیطی قادر به تعیین افزایش رسوب کراتین و باریک شدن کالیبر مجرای همراه با برون رفتن بعدی اشک‌ها در خارج از سطح چشم است که بنابراین روانکاری کمتری به نظر می‌رسد.

مهم است که این وضعیت بالینی را دست‌کم نگیرید، زیرا ملتحمه (غشایی که کره چشم و قسمت داخلی پلک‌ها را می‌پوشاند) و قرنیه، ازدست‌دادن روغن‌کاری طبیعی و محافظت ارائه شده توسط پلک‌ها، ممکن است دچار التهاب ثانویه شود که در صورت در طولانی‌مدت، قادر به تعیین ضخیم شدن قسمت داخلی پلک با متعاقب کراتوپاتی و خطرات زخم و سوراخ شدن قرنیه است.

طرح کلی عملکرد چشم

سه جزء اصلی عملکرد چشم را تضمین می‌کند:

قرنیه و کریستالی:

آنها در قسمت جلویی کره چشم قرار می‌گیرند و وظیفه دارند نوری را که از بیرون می‌آید متمرکز کنند و امکان پخش تصاویر روی شبکیه را فراهم کنند.

شبکیه:

از بافت حساس به نور و رنگ تشکیل شده و در پشت چشم قرار دارد. عملکرد تبدیل تکانه‌های بصری به سیگنال‌های الکتریکی را انجام می‌دهد و امکان انتقال عصبی را فراهم می‌کند.

عصب بینایی:

 سیگنال‌های الکتریکی را از شبکیه به مغز منتقل می‌کند که آنها را تفسیر می‌کند و امکان درک اطلاعات نورها و رنگ‌های دریافتی توسط چشم را فراهم می‌کند.

قرنیه یک عملکرد محافظتی در برابر توهین‌های خارجی احتمالی (مانند ساییدگی‌ها و ویروس‌ها یا باکتری‌ها) دارد و اعصاب آن مسئول پلک‌زدن و پاره شدن رفلکس‌ها هستند. در صورت اکتروپیون، اشک تمایل به ریختن در خارج از چشم دارد و توانایی روانکاری چشم را از دست می‌دهد. این یک التهاب را تعیین می‌کند که می‌تواند خود اکتروپیون را بدتر کند و باعث آسیب به سطح قرنیه شود.

علل ایجاد اکتروپیون چشم

از علل اصلی اکتروپیون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. افزایش سن: با افزایش سن، ضعف عضلانی افزایش می‌یابد و بافت‌ها شل می‌شوند که باعث شلی پلک می‌شود.
2. شرایط مادرزادی: اگرچه به‌ندرت، اکتروپیون می‌تواند از بدو تولد وجود داشته باشد و به ناهنجاری‌های چشمی نسبت داده شود که در دوران بارداری رخ می‌دهد و رشد ناکافی عضلات پلک را تعیین می‌کند (می‌تواند با سندرم داون یا یک اختلال نادر مادرزادی پوست به نام ایکتیوز هارلیکن همراه باشد.)

علل کمتر رایج عبارت‌اند از:

• ضربه یا سوختگی به پلک‌ها،
• جراحی قبلی یا رادیوتراپی پلک،
• کاهش وزن سریع،
• فلج عصب صورت (ناشی از سکته مغزی یا سایر شرایط بالینی)،
• ضایعات ندولر یا کیستیک در حاشیه پلک،
• بافت اسکار (در نتیجه جراحات یا جراحی قبلی)،
• عوارض بیماری‌های پوستی (مانند درماتیت تماسی).

علائم اکتروپیون چشم

اگرچه می‌تواند در هر دو پلک رخ دهد، اما اغلب فقط در پلک پایین رخ می‌دهد. بیمار اکتروپیون عمدتاً از موارد زیر شکایت خواهد کرد:

• قرمزی و تحریک
• پارگی بیش از حد
• احساس سوزش چشم
• عفونت‌های مکرر چشم
• خشکی چشم
• درد خفیف چشم
• ظاهر ترشحات چشم
• توصیه می‌شود در صورت بروز سریعاً با یک متخصص مشورت کنید.
• کاهش بینایی
• افزایش سریع درد
• اختلال در حساسیت به محرک‌های نوری.

عوارضی که بیماری اکتروپیون چشم برای افراد ایجاد میکند

در صورت درمان زودهنگام، اکتروپیون معمولاً نمی‌تواند عوارض جدی ایجاد کند و جراحی معمولاً درمانی است.

بااین‌حال، اگر علائم نادیده گرفته شوند، ملتحمه (غشایی که کره چشم و قسمت داخلی پلک‌ها را می‌پوشاند) و قرنیه می‌توانند روان‌کنندگی و محافظت طبیعی پلک‌ها را از دست بدهند و در نتیجه دچار التهاب ثانویه شوند که در صورت طولانی شدن، باعث می‌شود. قادر به تعیین کراتوپاتی و خطرات زخم و سوراخ شدن قرنیه است.

این پیامدهای بسیار جدی می‌تواند بینایی را به خطر بیندازد؛ بنابراین توصیه می‌شود در اولین علائم بیماری با پزشک مشورت کنید.

تشخیص

تشخیص اکتروپیون منحصراً بر اساس معاینه فیزیکی توسط چشم‌پزشک است که از طریق معاینه صورت و تست‌های قدرت عضلانی قادر به رد یا تشخیص وجود احتمالی فلج عصب صورت است. سپس می‌توان تحقیقات دیگری را انجام داد، مانند:

معاینه قرنیه:

امکان شناسایی هرگونه تغییر اپیتلیال، ثانویه به فقدان محافظت چشمی توسط حاشیه پلک که ملتحمه و قرنیه را در معرض قرارگرفتن مداوم محیطی قرار می‌دهد، می‌دهد.

تست شلی افقی پلک:

این امکان را فراهم می‌کند تا مشخص شود که آیا بافت‌های تحت‌تأثیر آسیب‌شناسی ضعیف شده یا آسیب جدی دیده‌اند. پزشک انگشت شست را روی لبه بیرونی پلک قرار می‌دهد و آن را به پهلو و به سمت بالا فشار می‌دهد. اگر در پایان مانور، لبه پلک به موقعیت خود برنگردد، احتمالاً مشکوک به آسیبی است که ماهیت زخمی دارد.

درمان اکتروپیون چشم  

درمان بر اساس علت، شدت اکتروپیون و مهم‌تر از همه بر اساس وضعیت قرنیه در زمان تشخیص ایجاد می‌شود. اگر علت جزئی و موقتی باشد، نیازی به مداخله نیست.

قطره‌های چشمی، پمادهای آنتی‌بیوتیک، ترمیم‌کننده یا روان‌کننده را می‌توان تحت‌نظر پزشک استفاده کرد.

ناحیه چشم را مرطوب نگه دارید، این کار از ساختارهای چشمی محافظت می‌کند و التهاب را کاهش می‌دهد.

اگر بعید است که بیمار به طور خودبه‌خود یا از طریق درمان دارویی بهبود یابد، ممکن است جراحی تجویز شود. معمولاً تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود، عمل حدود 40 دقیقه طول می‌کشد و هدف آن اصلاح موقعیت پلک، قراردادن بخشی از رباط پلک برای حمایت از بافت است.

درصورتی‌که اکتروپیون به دلیل ایجاد اسکار زخم یا مداخلات جراحی قبلی باشد، ممکن است عمل متفاوتی با استفاده از پیوند پوست نشان داده شود (معمولاً بخشی از پوست از پلک فوقانی یا از قسمت خلفی گوش گرفته می‌شود و حرکت می‌کند. به پلک پایین).