سرطان پوست پلک چشم : علائم، علت، تشخیص و درمان آن

کلمه تومور، هر زمان که رشد غیر طبیعی بافت وجود داشته باشد استفاده می‌شود. اما برای بیماران، این کلمه معمولاً مترادف با سرطان بدخیم است. لطفا این دو اصطلاح را با هم اشتباه نگیرید. بافت پلک ظریف است و حتی یک التهاب جزئی می‌تواند منجر به تورم شدید پلک‌ها شود. دلایل زیادی برای چنین التهابی وجود دارد، مانند التهاب مجرای اشکی یا عفونت ناشی از یک آسیب جزئی. با این حال، تومورهای بدخیم مختلف (کارسینوم) نیز می‌توانند روی پلک‌ها ایجاد شوند. شایع‌ترین تومور بدخیم پلک، کارسینوم سلول بازال (سرطان سفید پوست، 90 درصد) است. انواع دیگر کارسینوم سلول سنگفرشی (تقریباً 5 درصد) و کارسینوم غدد سباسه (تقریباً 5 درصد) هستند. در همه موارد، در صورت مشکوک بودن به تومور بدخیم، باید سریعا اقدام به جراحی کرد. در این مقاله قصد داریم به بررسی سرطان پوست پلک چشم بپردازیم. با ما همراه باشید.

انواع بدخیم سرطان پوست پلک چشم

انواع سرطان پوست پلک چشم به شرح زیر خواهد بود:

بازالیوما

بازالیوما که به عنوان سرطان پوست سفید نیز شناخته می‌شود، 90 درصد از تومورهای بدخیم پلک را تشکیل می‌دهد. این نوع تومور زمانی ایجاد می‌شود که پوست برای سال‌ها در معرض نور شدید خورشید باشد، ترجیحاً در افرادی که پوست روشن دارند. بازالیوما به صورت موضعی رشد می‌کنند و به ندرت تومورهای ثانویه (متاستاز) را در سایر قسمت‌های بدن تشکیل می‌دهند.

کارسینوم سلول سنگفرشی

حدود 5 درصد از تومورهای بدخیم پلک را تشکیل می‌دهند. قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید نیز در ایجاد این تومورها نقش دارد. همانند کارسینوم سلول بازال، پلک تحتانی بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرد زیرا نور خورشید زیادی را دریافت می‌کند. در حدود 20 درصد موارد، کارسینوم سلول سنگفرشی، ابتدا در غدد لنفاوی گوش و فک متاستاز می‌کند.

کارسینوم غدد سباسه

حدود 5 درصد از تومورهای بدخیم پلک را تشکیل می‌دهند. زمانی رخ می‌دهد که یک غده سباسه تحلیل می‌رود. این تومور تهاجمی است و زود متاستاز می‌دهد.

علائم احتمالی سرطان پوست پلک چشم

علائم به نوع تومور پلک بستگی دارد، علائم معمول تومورهای روی پلک عبارتند از:

• ضخیم شدن توده یا برجستگی روی چشم
• تغییر رنگ پلک و پوسته پوسته شدن
• افزایش اندازه تومور

علت سرطان پوست پلک چشم چیست؟

علت ایجاد تومورهای پوست پلک چشم اغلب نامشخص است. در مورد تومورهای پوست پلک، اشعه ماوراء بنفش یک عامل خطر در نظر گرفته می‌شود، به ویژه در مورد قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش زیاد مانند سولاریوم یا جوش قوس الکتریکی. همچنین افرادی که پوست روشنی دارند و سال‌ها بدون محافظت در معرض نور خورشید قرار گرفته‌اند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پوست پلک چشم هستند.

تشخیص تومور پوست پلک چشم به جه صورت است؟

برای تومورهای کوچک، ابتدا بیوپسی گرفته می‌شود. این نیاز به یک روش سرپایی کوتاه دارد. مواد به آزمایشگاه فرستاده می‌شود و برای تایید تشخیص زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود. در مورد تومورهای بزرگ، تومور با حاشیه اطراف برداشته می‌شود. این اغلب نیاز به بیهوشی عمومی دارد. به دنبال آن یک تشخیص بخش منجمد انجام می‌شود، یعنی آسیب شناس بلافاصله مواد برداشته شده را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند و 1-2 ساعت پس از برداشتن به پزشک می‌گوید که آیا حاشیه‌های بریده شده عاری از تومور هستند یا خیر.

درمان سرطان پوست پلک چشم چگونه است؟

ابتدا تومور تحت تایید بافت شناسی به طور کامل از پلک برداشته می‌شود. پس از آن مراحل بازسازی انجام می‌شود. علاوه بر جراحی ترمیمی، اقدامات بیشتر با لیزر یا درمان‌های پلاسما می‌تواند نتیجه زیبایی را بیشتر کند. پس از برداشتن تومور و تشخیص بخش یخ زده، می‌توان پلک را بازسازی کرد. تعدادی گزینه جراحی برای بازسازی پلک وجود دارد. به طور کلی بازسازی پلک در 2 دهه اخیر پیشرفت بسیار زیادی داشته است.

در گذشته جراحی پلاستیک میانی صورت برای تعویض پلک انجام می‌شد یا حتی پلک‌ها و چشم به طور کامل برداشته می‌شد. خوشبختانه، به لطف تکنیک‌های بهبود یافته، این جراحی دیگر استفاده نمی‌شود. امروزه عیوب در هر اندازه تا تعویض کامل پلک را می‌توان با موادی در اطراف پلک پوشاند. اینکه کدام روش استفاده می‌شود بستگی به این دارد که چه مقدار پلک باید برداشته شود، یعنی چه اندازه نقص باید پوشانده شود. تکنیک‌های مدرن جراحی از بستن مستقیم تا پیوند پوست، ماهیچه یا بافت همبند که از پلک بالایی یا پایینی همان طرف یا پلک‌های چشم سالم دیگر گرفته می‌شود، متغیر است. در موارد نادر پوست لازم است که از پشت گوش برداشته شود.

با برخی از روش‌های مدرن، عملیات نیز باید در دو مرحله انجام شود، پلک بازسازی می‌شود و چشم تا حدود 10 روز باز نمی‌شود. به دنبال آن یک مداخله کوتاه دیگر برای تکمیل بازسازی انجام می‌شود. اگر پیوند پوست مورد نیاز باشد، پیوند سایه و رنگ متفاوتی نسبت به پوست اطراف دارد.

عود تومور

حتی پس از حذف کامل کارسینوم، تومور می‌تواند دوباره عود کند. لطفاً آمادگی داشته باشید که در 3 سال اول پس از عمل، معاینات 6 ماهه ضروری را انجام دهید. بعداً می‌توانید فواصل بین کنترل‌ها را افزایش دهید.

کلام آخر

طیف وسیعی از تومورهای مختلف می‌توانند روی پلک‌ها یا در بافت‌های اطراف چشم ایجاد شوند. همانطور که پیش‌تر گفتیم برخی موارد از سرطان پوست پلک چشم خوش خیم و برخی دیگر بدخیم هستند. با مشاهده بافت اضافی در اطراف چشم بهتر است سریعا به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص و درمان به موقع انجام گیرد.