آیا مردم اغلب به شما میگویند که خسته و فرسوده به نظر میرسید؟ این احتمالاً میتواند به دلیل بهاصطلاح افتادگی پلک باشد. بافت بالای چشم شل است و تا خط مژه آویزان است. افتادگی پلک در درجه اول یک مشکل زیبایی است، اما میتواند منجر به مشکلات سلامتی نیز شود. به این دلایل، بسیاری از مبتلایان به جراحی لیفت پلک فوقانی فکر میکنند. در اینجا میتوانید هرآنچه را که باید در مورد روشهای مختلف رفع افتادگی پلک بدانید را بیابید.
افتادگی پلک چیست؟
افتادگی پلک، به وضعیتی اشاره دارد که یک یا هر دو پلک پایینتر از حالت طبیعی خود قرار میگیرند. این شرایط، میتواند به صورت موقت یا دائمی باشد و تنها یا همراه با علائم دیگری همراه باشد. پتوز، معمولاً ناشی از ضعف عضلات پلک و محیط اطراف آن است. این مشکل، ممکن است موجب کاهش دید شود، بسته به علت و شدت آن، درمانهای مختلفی برای پتوز وجود دارد.
علائم افتادگی پلک
افراد مبتلا به پتوز، اغلب آن را بهعنوان مشکلی در زیبایی میدانند. این مشکل، چشمها را کوچکتر و چهره را خسته نشان میدهد. بااینحال، میتواند منجر به ایجاد مشکلاتی برای سلامتی فرد شود. از جمله مشکلاتی به سبب افتادگی پلک ایجاد میشود عبارتند از:
مختل شدن میدان دید
احساس فشار
احساس وجود جسم خارجی در چشم
افتادگی قابل مشهاده پلک بالایی
دوبینی
مشکل در دیدن اشیا از زاویه پایین
علل افتادگی پلک
پتوز، زمانی اتفاق میافتد که پوست پلک بالایی، به اصطلاح آویزان شود. این وضعیت، یا از طریق شرایط ژنتیکی نامطلوب یا در اثر کهولت سن اتفاق میافتد. هر چه سن افزایش پیدا کند، الاستین و کلاژن کمتری در بدن تولید میشود، در نتیجه بافت چشم، خاصیت ارتجاعی خود را از دست میدهد. پتوز، نتیجه ضعیف شدن پوست و عضلات یا رسوب چربی است. برخی از علل شایع آن عبارتند از:
- پیری
- ضعف عضلات
- آسیب
- عوامل عضلانی
همچنین برخی از عوامل خطر وجود دارد که بر روی پوست تأثیر میگذارد و در نتیجه باعث ایجاد این مشکل میشود که عبارتند از:
- قرار گرفتن زیاد در برابر اشعه ماوراء بنفش(نور خورشید)
- کشیدن سیگار
- نوشیدن الکل
- استرس بیش از حد
- سبک زندگی ناسالم
افتادگی پلک بیشتر در چه افرادی دیده میشود؟
افراد مسن بهویژه تحتتأثیر افتادگی پلک قرار میگیرند، زیرا بافت بالای چشم با افزایش سن خاصیت ارتجاعی خود را از دست میدهد. بااینحال، افراد جوانتر نیز میتوانند از علائم رنج ببرند در این مورد، افتادگی پلک ژنتیکی است یا به دلیل مشکل در ناحیه چشم ایجاد میشود.
بیماریهایی که موجب افتادگی پلک میشوند
برخی بیماریها موجب بروز پتوز میشوند گه عبارتند از:
- تورم چشم: ورم چشم ممکن است در برخی موارد منجر به پتوز شود، اما نه به صورت مستقیم. ورم چشم، معمولاً نشاندهنده وجود مشکلی در ساختارهای داخلی چشم است و افتادگی پلک یکی از علائم و نتایج این مشکلات است.
- پرولاپس چربی: پرولاپس چربی (یا پتوز چربی) یک شرایط طبیعی است که در برخی افراد رخ میدهد. در این حالت، بافت چربی که در حفره بین عضلات چشمی قرار دارد، به علت ضعف پوستکهای نگهدارنده، به بیرون پروتز میکند و باعث افتادگی پلک میشود.
- تیروئید چشمی: تیروئید چشم، فلج و اختلالات عملکردی عضلات چشم یا غده تیروئید، میتواند منجر به پتوز شود. در این شرایط، علائم نسبتاً ناگهانی و گاهی فقط در یک طرف ظاهر میشوند. اگر متوجه چنین وضعیتی شدید، بهتر است بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.
- مشکلات ژنتیکی: افتادگی پلک، اغلب ژنتیکی است و تنها با افزایش سن ظاهر نمیشود. در این حالت، افزایش سن، بافت پلک فوقانی را تغییر میدهد که منجر به چینخوردگی پلک متحرک میشود.
- پارکینسون: بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی مزمن است که باعث کاهش تولید دوپامین در مغز میشود. نقص دوپامین میتواند عضلات پلک را ضعیف کرده و باعث افتادگی پلک بالا شود.
- میاستنی گراویس: این یک بیماری عصبی است که باعث ضعف عضلات بدن، از جمله عضلات پلک میشود. ضعف عضلات پلک میتواند باعث افتادگی پلک بالا شود.
- آتروفی عضلانی: آتروفی عضلانی یک بیماری عضلانی است که باعث ضعف و کاهش حجم عضلات میشود. آتروفی عضلانی میتواند باعث پتوزیس شود.
- عفونت یا التهاب: برخی عفونتها و التهابات میتوانند به عضلات پلک آسیب برسانند و باعث افتادگی پلک بالا شوند.
پیشگیری از افتادگی پلک
نمیتوان به طور کامل از افتادگی پلک جلوگیری کرد، زیرا تولید الاستین و کلاژن به طور طبیعی با افزایش سن کاهش مییابد. این وضعیت، دیریازود باعث افتادگی پوست میشود. با این وجود، میتوانید با اجتناب از عوامل خطری که قبلاً ذکر شد، از پیری زودرس بافت جلوگیری کنید. داشتن سبک زندگی سالم با رژیم غذایی متعادل، ورزش کافی و خواب مناسب از بهترین راههای پیشگیری هستند. سعی کنید از استرس زیاد، مصرف الکل و سیگار دوری کنید. علاوه بر این، باید از ضد آفتاب با فاکتور حفاظتی بالا در مقابل نور شدید خورشید استفاده کنید.
درمان افتادگی پلک
شیوههای درمان، بستگی به علت اصلی پتوز دارند، این روشها عبارتند از:
- درمان دارویی: در برخی موارد، افتادگی پلک ممکن است به علت ضعف عضلات پلک باشد. در این صورت، پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند که به قوت و تناسب عضلات پلک کمک کنند.
- تزریق بوتولینوم تاکسین (Botox): تزریق بوتولینوم تاکسین در عضلات پلک میتواند به عنوان یک روش موقت برای درمان پتوز استفاده شود. این تزریق، موجب تخلیه موقت عضلات پلک میشود و افتادگی را کاهش میدهد. با این حال، این روش نیاز دارد که به صورت مکرر در بازههای تعیین شده توسط پزشک، انجام شود.
- جراحی پلک: در بعضی موارد شدید افتادگی پلک، ممکن است جراحی لازم باشد. در این روش، عضلات پلک تقویت و ثابت میشوند و پلک به جایگاه طبیعی خود بازمیگردد. نوع جراحی مورد استفاده ممکن است بسته به شدت و علت افتادگی پلک، متغیر باشد.
- استفاده از پروتز پلک: در برخی موارد، استفاده از پروتز پلک میتواند به عنوان یک راهکار غیر جراحی برای مدیریت افتادگی پلک استفاده شود. این پروتزها معمولاً به چشم و پلک متصل میشوند و شکل طبیعی پلک را برای بیمار ایجاد میکنند.
بلفاروپلاستی برای افتادگی چشم
بلفاروپلاستی (Blepharoplasty)، یک روش جراحی است که برای درمان افتادگی پلک و بهبود ظاهر چشم استفاده میشود. در این روش، جراح با برشهای دقیق در ناحیه پلک، بافت چربی اضافی را برداشت کرده و عضلات پلک را تقویت میکند. سپس پوست پلک را مجدداً به جایگاه طبیعی خود برمیگرداند و زخمها را میبندد.
بلفاروپلاستی میتواند به صورت جزئی (پلک بالا یا پلک پایین) یا جامع (هر دو پلک)، بسته به نیاز و میل بیمار انجام شود. این روش باعث بهبود ظاهر چشم، کاهش افتادگی پلک، حذف چین و چروکهای پوستی و حتی در برخی موارد موجب بهبود بینایی میشود.
جراحی بلفاروپلاستی، معمولاً تحت بیحسی موضعی انجام میشود و مدت زمان بازیابی معمولاً تا چند هفته طول میکشد. بیماران ممکن است در ابتدا دچار احساس تنگی و تورم در پلک شوند، اما با گذر زمان این عوارض کاهش مییابند. مراقبتهای بعد از عمل نیز شامل استفاده از قطرههای چشمی، استفاده از یخ و رعایت توصیه پزشک است.